Z definicji:

Jakość to ogół właściwości i cech inherentnych1przynależnych, nierozłącznych lub przypisanych produktowi, osobie, procesowi, usłudze i/lub systemowi, które umożliwiają wykazanie, że spełnia on oczekiwania lub zaspokaja określone potrzeby, wymagania, czy specyfikacje.

Przeznaczeniem tematu Jakość jest określenie i wdrożenie środków, za pomocą których projekt wytworzy produkty i zweryfikuje, czy odpowiadają one swojemu przeznaczeniu.

  • spełniają oczekiwania biznesowe;
  • umożliwiają w efekcie uzyskanie pożądanych korzyści.

Temat Jakość określa podejście metodyki PRINCE2 do zapewnienia, że produkty projektu:

Zasada skupiania się na produktach ma podstawowe znaczenie dla podejścia metodyki PRINCE2 do tej kwestii. Dostarcza zrozumiałego i bezpośredniego przekazu tego , co projekt wytworzy (zakres) oraz kryteriów do oceny tych produktów (jakość). Bez wnikliwego przyswojenia tego tematu projekty mogą być narażone na ryzyka związane ze sporami w akceptacji wyników, koniecznością wdrażania poprawek, pojawiania się niekontrolowanych zmian i skutkować w rezultacie niezadowoleniem klienta. Może to prowadzić do unieważnienia, bądź w „najlepszym” przypadku osłabienia Uzasadnienia Biznesowego.

Temat Jakość obejmuje także ustawiczne wdrażanie programu racjonalizowania celem zwiększania sprawności czy efektywności w zarządzaniu projektem i produktami. Wpływ na tę część ma zdobywanie doświadczenia, które to przekuwa się na wprowadzane modyfikacje dla uzyskania poprawy.

Relacje pomiędzy Nadzorem Projektu a nadzorem jakości przedstawia poniższa tabela:

Nadzór ProjektuNadzór jakości
Co robią?Gwarantuje interesariuszom projektu, że projekt prowadzony jest odpowiednio.Gwarantuje szerszej organizacji, firmie lub programowi, że projekt prowadzony jest właściwie i stosuje się do odpowiednich standardów czy polityki kierownictwa firmy lub programu.
Jak się różnią?Musi być niezależny od Kierownika Projektu, Wsparcia Projektu, Kierowników Zespołów i zespołów projektowych.Sprawowany przez osoby niezależne od projektu (tj. nie wchodzą one w skład zespołu zarządzania projektem).
Jest obowiązkiem Komitetu Sterującego, zatem jest pełniony w ramach projektu.Jest obowiązkiem organizacji lub kierownictwa programu, zatem jest zewnętrzny w stosunku do projektu.
Jak są powiązane?Nadzór jakości jako funkcja kierownictwa organizacji czy programu może być wykorzystany poprzez Komitet Sterujący jako część Nadzoru Projektu (na przykład nadzór jakości może przeprowadzić przegląd partnerski)Nadzór jakości może oczekiwać (lub wymagać) efektywnego Nadzoru Projektu jako jednego ze wskaźników, że projekt prowadzony jest właściwie.
Powiązania relacyjne w zakresie nadzoru i kontroli jakości

Kontrola jakości koncentruje się na technikach i działaniach operacyjnych stosowanych przez osoby zaangażowane w projekt tak, aby:

  • zaspokoić wymagania jakościowe (na przykład poprzez inspekcje czy testowanie jakości);
  • określić sposoby eliminowania przyczyn niezadowalających wyników (na przykład przez wprowadzenie usprawnień procesu w wyniku zdobytych doświadczeń).

Jest dobrą praktyką by nadzór jakości był niezależny od zespołu zarządzającego projektem. Nadzór jakości sprawdza, czy zarządzanie strategiczne i operacyjne projektem są odpowiednie dla charakteru projektu i czy są one zgodne z odpowiednimi standardami i polityką kierownictwa organizacji czy programu. Działania nadzoru jakości pozostają poza zakresem metodyki PRINCE2, ponieważ należą do obowiązków organizacji czy programu.

Określenie „nadzór jakości” może przybierać jedno z dwu znaczeń:

  • jako funkcja w organizacji (lub placówce czy programie), która zakłada i utrzymuje system zarządzania jakością;
  • jako działanie związane z przeglądem organizacji, procesów i/lub produktów projektu w celu niezależnej oceny, czy zostaną zaspokojone wymagania dotyczące jakości.

Nadzoru jakości nie należy mylić z Nadzorem Projektu. Nadzór projektu dotyczy w szczególności odpowiedzialności Komitetu Sterującego za zapewnienie, że projekt jest odpowiednio prowadzony we wszystkich aspektach.

Planowanie jakości w PRINCE2
Planowanie jakości – część ścieżki audytu jakości

W metodyce PRINCE2 szczególne traktowanie jakości polega na koncentracji na produktach od samego początku i wymaganiu systematycznych czynności w celu:

– w aspekcie planowania jakości:

  • określenia wszystkich produktów projektu;
  • zdefiniowania ich w Opisach Produktów;

– w aspekcie kontroli jakości i nadzoru jakości:

  • wdrożenia i śledzenia metod jakości wykorzystywanych w czasie trwania projektu.

W podsumowaniu wyżej przedstawionych kwestii nadzoru jakości należy w tym miejscu wspomnieć o technice priorytetowania – MoSCoW użytej celem doprecyzowania kryteriów jakościowych produktów projektu.

Każde kryterium akceptacji jest klasyfikowane w skali jego ważności jako: „musi być spełnione”, „powinno być spełnione”, „może być spełnione”, albo „nie będzie spełnione na razie” jako akronim z angielskich słów Must have, Should have, Could have i Won’t have tworząc skrót MoSCoW.

Powoduje to przyjęcie, że wszystkie kryteria akceptacji określane jako „musi być spełnione” i „powinno byś spełnione” powinny być koherentne, czyli ani sprzeczne ani wzajemnie się wykluczające i możliwe do wspólnego osiągnięcia.

W przypadku wykazania spełnienia wymogów (kryteriów) akceptacji można przyjąć, że zobowiązania projektu zostały dotrzymane, a projekt można zamknąć.

Obowiązki poszczególnych funkcji dotyczące tematu Jakość w ramach projektu przedstawione są w poniższej tabeli.

RolaObowiązki
Kierownictwo Organizacji lub programu• Udostępnia szczegóły systemu zarządzania jakością organizacji lub programu.
• Zapewnia nadzór jakości.
Przewodniczący• Zatwierdza Opis Produktu Końcowego Projektu.
• Zatwierdza Strategię Zarządzania Jakością.
• Potwierdza akceptację produktu końcowego projektu.
Główny Użytkownik• Dostarcza oczekiwania jakościowe klienta i kryteria akceptacji.
• Zatwierdza Opis Produktu Końcowego Projektu.
• Zatwierdza Strategię Zarządzania Jakością.
• Zatwierdza Opisy Produktów dla produktów o kluczowym znaczeniu dla użytkownika.
• Dostarcza zasobów dla przeprowadzenia przez użytkownika czynności związanych z jakością i zatwierdzaniem produktów
• Akceptuje produkt końcowy projektu.
Główny Dostawca• Zatwierdza Opis Produktu Końcowego Projektu (jeśli to właściwe).
• Zatwierdza Strategię Zarządzania Jakością.
• Zatwierdza metody jakości, techniki i narzędzia przyjęte w wytwarzaniu produktu.
• Dostarcza zasobów dla przeprowadzenia przez dostawcę czynności związanych z jakością.
• Zatwierdza Opisy Produktów dla kluczowych produktów specjalistycznych.
Kierownik Projektu• Dokumentuje oczekiwania jakościowe klienta oraz kryteria akceptacji.
• Przygotowuje Opis Produktu Końcowego Projektu (z użytkownikami).
• Przygotowuje Strategię Zarządzania Jakością.
• Przygotowuje i utrzymuje Opisy Produktów.
• Zapewnia, że Kierownicy Zespołów wdrażają sposoby kontroli jakości uzgodnione w Opisach Produktów i Grupach Zadań.
Kierownik zespołu• Wytwarza produkty zgodnie z Opisami Produktów.
• Zarządza sterowaniem jakością produktów dotyczących zespołu.
• Kompletuje zapisy jakości.
• Informuje Kierownika Projektu o statusie jakości produktów.
Nadzór Projektu• Doradza Kierownikowi Projektu w sprawach związanych ze Strategią Zarządzania Jakością.
• Współpracuje z Komitetem Sterującym i Kierownikiem Projektu, dokonując przeglądów Opisów Produktów.
• Doradza Kierownikowi Projektu w sprawie doboru właściwych kontrolerów jakości/osób zatwierdzających.
• Nadzoruje w imieniu członków Komitetu Sterującego wdrożenie Strategii Zarządzania Jakością, tj. właściwe przeprowadzenie procedur zarządzania projektem i zapewniania jakości projektu.
Wsparcie Projektu• Dostarcza wsparcia administracyjnego dla mechanizmów sterowania jakością.
• Utrzymuje Rejestr Jakości i zapisy jakości.
• Współpracuje z Kierownikami Zespołów i członkami zespołów w stosowaniu w projekcie procesów dotyczących jakości.